W dzisiejszych czasach zarządzanie bezpieczeństwem informacji stanowi kluczowy element ochrony przedsiębiorstw przed różnorodnymi zagrożeniami. W artykule tym omówimy, czym są incydenty bezpieczeństwa, jak przebiega ich zarządzanie oraz jakie standardy międzynarodowe wspierają skuteczne reagowanie na tego typu sytuacje.
Definicja i klasyfikacja incydentów bezpieczeństwa
Incydent bezpieczeństwa – definicja
Incydent bezpieczeństwa to, zgodnie z normą ISO/IEC 27000:2018, niepożądane zdarzenie lub seria zdarzeń związanych z bezpieczeństwem informacji, które stwarzają prawdopodobieństwo naruszenia bezpieczeństwa informacji i zakłócenia działalności organizacji. Może to obejmować zarówno celowe ataki, jak i przypadkowe błędy, które mogą mieć poważne konsekwencje dla firmy. Incydent bezpieczeństwa narusza zasadę poufności, integralności i dostępności informacji, co sprawia, że jest to kluczowy obszar dla każdej organizacji, niezależnie od branży.
Klasyfikacja incydentów bezpieczeństwa informacji
Nowa ustawa o KSC wyróżnia trzy rodzaje incydentów:
incydent krytyczny: skutkuje znaczną szkodą dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego, interesów międzynarodowych, gospodarczych, działania instytucji publicznych, praw i wolności obywatelskich lub życia i zdrowia ludzi.
- incydent poważny: powoduje lub może spowodować poważne obniżenie jakości lub przerwanie ciągłości świadczenia usługi przez podmioty kluczowe lub ważne. Może powodować straty finansowe lub wpływać na inne podmioty przez wywołanie poważnej szkody materialnej lub niematerialnej.
- incydent zwykły: zdarzenie, które ma lub może mieć niekorzystny wpływ na bezpieczeństwo systemów informacyjnych, ale nie spełnia kryteriów incydentu krytycznego lub poważnego.
Incydenty można również podzielić na 3 grupy, zgodnie z powszechnie stosowaną klasyfikacją ze względu na bezpośrednie konsekwencje dla zasobów informacyjnych, takie jak:
- naruszenie poufności danych,
- usunięcie lub modyfikacja istotnych informacji,
- utrata dostępności usług.
Do najczęściej spotykanych typów incydentów należą:
- Atak na system operacyjny,
- Wykorzystanie nielegalnego oprogramowania,
- Przypadki spamu czy phishingu.
Procedura zarządzania incydentami cyberbezpieczeństwa
Rola pracowników w procesie zgłaszania incydentów
Skuteczne zarządzanie incydentami cyberbezpieczeństwa opiera się na dobrze zdefiniowanym procesie, w którym kluczową rolę odgrywa dedykowany zespół ds. bezpieczeństwa informacji oraz wyznaczone osoby odpowiedzialne za reagowanie na incydenty. Choć świadomość cyberbezpieczeństwa jest obowiązkiem wszystkich pracowników, to identyfikacja, weryfikacja i obsługa incydentów leży w gestii specjalistów. Wykrywanie i rejestrowanie incydentów może odbywać się zarówno manualnie, jak i automatycznie za pomocą odpowiednich systemów monitorujących. Kluczową rolą koordynatora bezpieczeństwa jest weryfikacja zgłoszeń – określenie, czy dane zdarzenie stanowi rzeczywisty incydent, a następnie klasyfikowanie go i podejmowanie odpowiednich działań. Wyznaczenie odpowiednich ścieżek zgłaszania incydentów i przypisanie osób odpowiedzialnych to elementy, które muszą być uwzględnione w planach reakcji na incydenty.
Polityka zarządzania incydentami bezpieczeństwa informacji
Celem procedur zarządzania incydentami jest minimalizacja wpływu incydentów na ciągłość działalności firmy oraz ochrona zasobów informacyjnych. Proces ten składa się z następujących etapów:
- Przygotowanie – opracowanie i wdrożenie planów reagowania na incydenty, identyfikacja ról i odpowiedzialności, a także zapewnienie niezbędnych narzędzi i zasobów.
- Wykrywanie – identyfikacja incydentu,
- Rejestrowanie – zapisywanie szczegółów incydentu w systemie,
- Analizowanie – dokładna analiza przyczyn i skutków,
- Klasyfikowanie – przypisanie odpowiedniego priorytetu,
- Reagowanie – podjęcie odpowiednich działań naprawczych.
- Raportowanie i wyciąganie wniosków – sporządzenie raportu po incydencie, analiza skuteczności podjętych działań oraz identyfikacja obszarów do poprawy w celu zapobiegania podobnym incydentom w przyszłości.
ISO/IEC 27035 – Zarządzanie incydentami w bezpieczeństwie informacji
Czym jest ISO/IEC 27035?
ISO/IEC 27035 to międzynarodowy standard, który określa wymagania dla procesów zarządzania incydentami bezpieczeństwa informacji. Jest częścią rodziny norm ISO 27000, które dotyczą systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji. Wspiera on organizacje w tworzeniu i wdrażaniu skutecznych procedur zarządzania incydentami, co pozwala na szybsze reagowanie i ograniczenie strat związanych z zagrożeniami.
Powiązanie ISO/IEC 27035 i ISO/IEC 27001
ISO/IEC 27035 jest ściśle powiązany z normą ISO/IEC 27001, która określa wymagania dla systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji (ISMS). Obie normy razem tworzą kompleksowe podejście do zarządzania bezpieczeństwem informacji, od zapobiegania zagrożeniom po reagowanie na incydenty.
Zarządzanie incydentami w praktyce
Zrozumienie zarządzania incydentami
Zarządzanie incydentami bezpieczeństwa to proces, który zapewnia ciągłość działania organizacji oraz minimalizuje ryzyko związane z naruszeniem bezpieczeństwa zasobów informacyjnych. Składa się on z kilku etapów: wykrywania, rejestrowania, analizowania, klasyfikowania i reagowania. Każdy z tych etapów jest niezbędny do skutecznego zarządzania incydentami i zapobiegania ich eskalacji.
Szczegółowy proces zarządzania incydentami IT
Zarządzanie incydentami w obszarze IT obejmuje identyfikację, klasyfikację, analizowanie, a także działania naprawcze. Na każdym z tych etapów niezbędna jest współpraca z zespołem IT, który ma odpowiednią wiedzę i doświadczenie, by skutecznie reagować na zagrożenia.
Analiza przyczyn źródłowych i klasyfikacja incydentów
Analiza przyczyn źródłowych incydentów
Analiza przyczyn źródłowych incydentów jest kluczowa, ponieważ pozwala na zapobieganie podobnym zdarzeniom w przyszłości. Powinna być przeprowadzana przez doświadczony zespół, który zidentyfikuje czynniki, które przyczyniły się do incydentu, oraz wprowadzi odpowiednie procedury zapobiegawcze.
Klasyfikacja incydentów związanych z bezpieczeństwem informacji
Klasyfikowanie incydentów pozwala na określenie ich stopnia ryzyka i priorytetów, co ułatwia podejmowanie odpowiednich działań w przypadku zagrożenia. Proces klasyfikacji powinien opierać się na obowiązujących przepisach prawnych oraz wewnętrznych regulacjach organizacji.
Bezpieczeństwo informacji i ciągłość działania
Bezpieczeństwo informacji w firmie
Bezpieczeństwo informacji jest priorytetem w każdej organizacji. Ochrona danych i zapobieganie incydentom powinny być traktowane jako kluczowy element zarządzania ryzykiem. Wdrażanie odpowiednich procedur zabezpieczających oraz monitorowanie systemów IT to działania, które pozwalają na skuteczną ochronę informacji.
Ciągłość działania w przypadku incydentów
W sytuacji, gdy dojdzie do incydentu, organizacja musi mieć wdrożone procedury zapewniające ciągłość działania. Norma ISO 22301:2019 Bezpieczeństwo i odporność – Systemy zarządzania ciągłością działania – Wymagania, dostarcza wytycznych dotyczących ustanawiania, wdrażania, utrzymywania i ciągłego doskonalenia udokumentowanego systemu zarządzania ciągłością działania, który pomaga chronić przed incydentami, zmniejszać prawdopodobieństwo ich wystąpienia, przygotowywać się do nich, reagować na nie i z nich powracać. Właściwie zaplanowane działania naprawcze oraz reakcja na incydent pozwalają na szybkie przywrócenie normalnego funkcjonowania firmy.
Działania naprawcze i kompleksowe zarządzanie
Działania naprawcze po incydencie
Po każdym incydencie bezpieczeństwa konieczne jest przeprowadzenie działań naprawczych, które przywrócą systemy do normalnego stanu. Działania te powinny być przeprowadzane przez doświadczony zespół, który ma wiedzę na temat naprawy i zabezpieczenia infrastruktury IT.
Kompleksowe zarządzanie incydentami bezpieczeństwa
Kompleksowe zarządzanie incydentami to podejście, które pozwala na skuteczną ochronę zasobów informacyjnych. Powinno obejmować nie tylko reagowanie na incydenty, ale także zapobieganie im oraz ciągłe doskonalenie procesów związanych z bezpieczeństwem informacji.
Analiza logów i monitorowanie
Analiza logów w zarządzaniu incydentami
Analiza logów systemowych to kluczowy element zarządzania incydentami. Umożliwia ona wykrywanie nieprawidłowości i szybkie reagowanie na zagrożenia. Systematyczna analiza logów przez specjalistów IT pozwala na wychwycenie incydentów na wczesnym etapie.
Monitorowanie aktywności w infrastrukturze IT
Monitorowanie aktywności w infrastrukturze IT jest niezbędne do wykrywania niepożądanych działań i incydentów w czasie rzeczywistym. Skuteczne monitorowanie pozwala na szybszą reakcję i minimalizowanie ryzyka naruszeń bezpieczeństwa.
Komunikacja i rejestrowanie incydentów
Komunikacja w przypadku incydentów
Odpowiednia komunikacja w przypadku incydentu jest kluczowa, aby zapewnić skuteczne reagowanie na zagrożenie. Powinna ona odbywać się zgodnie z przyjętymi procedurami oraz obowiązującymi przepisami prawa.
Rejestrowanie działań związanych z reagowaniem na incydenty
Rejestrowanie działań związanych z reagowaniem na incydenty jest istotne, aby zapewnić pełną dokumentację działań naprawczych oraz umożliwić późniejszą analizę incydentu. Proces ten powinien być prowadzony przez zespół odpowiedzialny za zarządzanie bezpieczeństwem.
Testowanie i przeglądy procedur
Testowanie procedur reagowania na incydenty
Testowanie procedur reagowania na incydenty to ważny element przygotowania organizacji na ewentualne zagrożenia. Regularne testy pozwalają na weryfikację skuteczności działań i zapewnienie, że procedury są odpowiednie w przypadku realnych incydentów.
Przeglądy po incydencie i analiza przyczyn źródłowych
Po każdym incydencie należy przeprowadzić przegląd działań oraz analizę przyczyn źródłowych, aby zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości. Jest to kluczowy element procesu doskonalenia systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji.
Zarządzanie incydentami bezpieczeństwa to proces, który ma na celu minimalizowanie ryzyka oraz ochronę zasobów informacyjnych w organizacji. Dzięki odpowiednim procedurom, monitorowaniu oraz analizie incydentów, firmy mogą skutecznie reagować na zagrożenia i zapewnić ciągłość swojego działania.
Wzmocnij cyberbezpieczeństwo swojej firmy z Arcus.pl
W dzisiejszym dynamicznie zmieniającym się świecie cyberzagrożeń, kluczowe jest nie tylko reagowanie na incydenty, ale przede wszystkim zapobieganie im. Firma Arcus oferuje kompleksowe usługi cyberbezpieczeństwa, które pomogą Twojej organizacji zbudować solidny fundament ochrony przed cyberatakami. Nasze audyty zgodności z kluczowymi regulacjami, takimi jak ISO 27001, NIS2, RODO oraz ustawą o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, pozwalają na identyfikację luk i minimalizację ryzyka. Przeprowadzamy również testy w ramach cyberhigieny, które ujawniają słabe punkty infrastruktury IT, umożliwiając ich eliminację. Nasze szkolenia dla kadry zarządzającej i pracowników dostarczają praktycznej wiedzy na temat oceny gotowości organizacji, projektowania cyberodporności oraz wymagań wynikających z regulacji NIS2. Zadbaj o bezpieczeństwo swojej organizacji, korzystając z wsparcia naszych ekspertów.
🛡️ Pobierz darmowy poradnik “Od cyberbezpieczeństwa do cyberodporności”